Co to jest dom pasywny? Koszt, budowa i wymagania

Budynek o ekstremalnie niskim zapotrzebowaniu na energię cieplną wymaga solidnego projektu i profesjonalnego wykonania. Twórcy wykorzystują najlepszej jakości materiały, korzystają z najnowszych odkryć technologicznych. Domy pasywne i energooszczędne są przyszłością dla ochrony środowiska naturalnego, ale czy trud i koszty wniesione w taką budowę są dobre dla naszych portfeli?

Dom pasywny – co to jest?

Dom pasywny to budynek o bardzo niskim zapotrzebowaniu na energię cieplną z zewnątrz. Wyróżnikiem tego typu budownictwa jest doskonała izolacja. Wpływa na nią m.in. eliminacja mostków termicznych już na etapie projektowania. W tej technologii można zresztą budować nie tylko domy mieszkalne, ale i szkoły, hotele czy budynki przemysłowe.

Domy pasywne charakteryzują się:

  • budownictwem sprzyjającym ochronie przed stratami ciepła, w tym wysoką izolacyjnością przegród wewnętrznych i zewnętrznych budynku,
  • wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii takich jak promieniowanie słoneczne czy wiatr do otrzymania energii,
  • pobieraniem energii z gruntu – może służyć do ogrzewania wody czy nawet całego domu,
  • mechaniczną wentylacją z systemem odzysku ciepła z powietrza,
  • oszczędnością wody – domy pasywne mogą przetwarzać np. deszczówkę w wodę do mycia się lub podlewania ogrodu,
  • stosowaniem wysokiej jakości materiałów, które pozwalają na zachowanie ciepła w domu.

Budynki pasywne są też budowane w odpowiedni sposób, dostosowany do działki i warunków otoczenia. Odpowiednia architektura to w tym przypadku m.in:

  • duży przeszklony obszar po południowej stronie budynku – w ten sposób wykorzystuje się bierne zyski słoneczne, które mogą pokryć aż 40 proc. zapotrzebowania budynku na energię cieplną,
  • budowanie budynku na planie prostokąta, z dłuższym bokiem po stronie południowej,
  • wykorzystanie najbardziej optymalnego pokrycia dachu – jednospadowego, ustawionego w kierunku południowym,
  • zastosowaniem ogrodów zimowych czyli przeszklonych werand, które tworzą dodatkową warstwę izolacyjną budynku,
  • wykorzystaniem materiałów, które nie są szkodliwe dla organizmu człowieka i środowiska naturalnego.

Budowa domów pasywnych. Jakie technologie są wykorzystywane?

Domy o ekstremalnie niskim zapotrzebowaniu na energię stawia się etapowo. Pierwszy etapem jest wykonanie solidnego projektu. Architekt bierze pod uwagę m.in. ukształtowanie terenu na działce przeznaczonej pod budowę. Rosnące na niej drzewa mogą służyć jako ochrona przed wiatrem. Skarpy czy nachylenia terenu pomogą natomiast w ukryciu północnej ściany budynku. Kolejny element na który trzeba zwrócić uwagę przy projekcie, to analiza energetyczna. Ma na nią wpływ odpowiednia izolacja przeprowadzona na każdym etapie budowania domu:

  • Fundamenty – zamiast ław i ścian fundamentowych najczęściej wykorzystuje się płyty fundamentowe. To pozwala na bardziej skuteczną izolację przed oddziaływaniem wilgoci z gruntu. Płyta stanowi jednocześnie fundament i podłogę na gruncie (można na niej ułożyć dowolną podłogę). Dzięki dużej nośności płyta zapobiega odkształcaniu się fundamentów i wyklucza możliwość pękania ścian. Można ją wykonać niemal w każdych warunkach, nawet na terenach podmokłych. W szczególnie niekorzystnych warunkach może się jednak okazać, że będzie trzeba wykonać fundamentowanie głębokie;
  • elewacja – źle ocieplone ściany są przyczyną zwiększenia zapotrzebowania na energię. Według przepisów współczynnik przenikania ciepła przez przegrody termiczne nie może być niższy niż 0,23 W/(m2K). W 2021 jeszcze bardziej się obniży i nie będzie mógł przekroczyć 0,2 W/(m2K). W domu pasywnym współczynnik ten nie może przekraczać 0,12 W/(m2K), dlatego najczęściej stosuje się ocieplenie styropianem grafitowym o warstwie min. 25 cm;
  • okna elewacyjne – cechą charakterystyczną domów pasywnych jest duża ilość przeszkleń. Okna w domu pasywnym nie powinny posiadać większego U niż 0,6 W/m2K. Obecne przepisy pozwalają na okna z współczynnikiem przenikalności ciepła 1,1 W/m2K., a w 2021 roku nie będzie mógł wynieść 0,9 W/(m2K). Świetne parametry okien nie wystarczą. Należy przyłożyć wiele uwagi do odpowiedniego zamocowania stolarki z użyciem ciepłego montażu i zapewnieniu szczelnego połączenia ze ścianami;
  • dach – to jeden z najbardziej narażonych na mostki cieplne elementów domu. Może przez niego przenikać nawet do 15 proc. ciepła. Obecnie przepisy nie pozwalają, aby współczynnik U wyniósł więcej niż 0,18 W/(m2K), a w 2021 roku granica zostanie obniżona do 15 W/(m2K). To nadal jest wysoki współczynnik jak na standardy energooszczędności. Stosując wysokiej jakości materiał do izolacji dachu może on spaść nawet do 0.09 W/(m2K). Można przy tym wykorzystać wełnę mineralną i styropian;
  • okna dachowe – dzięki dodatkowemu uszczelnieniu okna przed przenikaniem wilgoci, ich izolacyjność jest jeszcze lepsza niż okien elewacyjnych. Izolacja termiczna i szczelność okna są równie ważne z punktu widzenia energooszczędności. Nowoczesna konstrukcja profili okiennych (szyby mogą być podwójne lub potrójne) musi zostać uszczelniona od zewnątrz i od wewnątrz. Współczynnik przenikalności ciepła nie powinien być tu wyższy niż 0.8 W/(m2K), natomiast najcieplejsze okna mogą zapewnić nawet 0,68 W/(m2K). (Obecne normy dopuszczają 1.3 W/m2K, a w 2021 zostaną obniżone do 1.1 W/m2K).

Najlepiej jeśli dom postawi firma odpowiedzialna za projekt budowy. W ten sposób uniknie się przerzucania odpowiedzialności za niedokładne wykonanie któregokolwiek z elementów domu. Lepszej jakości izolacja, a także montaż tych elementów jest droższy niż w przypadku tradycyjnego budownictwa, dlatego taka forma ochrony może się okazać kluczowa.

Ogrzewanie pasywne – możliwości

Domy pasywne dzięki doskonałej izolacji nie potrzebują dużej ilości energii dostarczonej z zewnątrz. Jednak całkowite zrezygnowanie z dodatkowego źródła ciepła nie jest możliwe – biorąc pod uwagę np. mroźne zimy. Normalne dla tego typu budownictwa zapotrzebowanie na ciepło to 15 kWh/m2 w ciągu całego roku. W tym celu montuje się instalacje takie jak:

  • pompa ciepła,
  • piec na pellet,
  • urządzenia zgazowujące drewno,
  • panele fotowoltaiczne,
  • wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła.

Najbardziej popularne instalacje to pompa ciepła i panele fotowoltaiczne, które można stosować w tym samym domu. Wentylacja z odzyskiem ciepła dodatkowo je wspomaga.

Koszt budowy domu pasywnego – po ilu latach się zwróci

Cena domu pasywnego jest wyższa o około 10-15 proc. od domu energooszczędnego. Można ten koszt porównać do ceny dużego mieszkania w Warszawie (gdzie konsument zapłaci za metr kwadratowy od 6641 zł na Białołęce do nawet 10294 zł na warszawskiej Woli). Mowa tu o domu w stanie deweloperskim, przed urządzaniem i meblowaniem wnętrza.

Wyższy koszt budowy rozpoczyna się już na etapie projektu. Gotowy zarys można dostać od 3 tys zł – ta opcja będzie tańszą alternatywą. Plan indywidualny to znacznie wyższy koszt – nawet do kilkunastu tysięcy złotych. Lepsza jakość materiałów i zastosowanie instalacji wykorzystujących odnawialne (i darmowe) źródła energii również nie są tanie. Dlatego całkowita cena budowy domu pasywnego o metrażu 82,5 m2 do stanu deweloperskiego może przekroczyć 400 tys zł.

Jednocześnie koszty eksploatacji takiego budynku są minimalne. W sezonie grzewczym w 2017 roku ogrzanie domu o takim metrażu kosztowało mniej niż 500 zł rocznie, a dzienny koszt ogrzania domu wyniósł 5 gr. Dzięki zastosowaniu paneli fotowoltaicznych lub pompy ciepła ogrzewanie wody też będzie znacznie tańsze. Różnica w rachunkach jest odczuwalna i może przyczynić się do wysokich oszczędności.

Dodatkową korzyścią jest też komfort mieszkania w tego typu domu. Nie trzeba dodatkowo opalać całego budynku, sezon grzewczy kończy się znacznie szybciej. Właściciel domu pasywnego nie odczuwa niższej temperatury stojąc przy oknie. Pompa ciepła latem również może regulować temperaturę w budynku – ta będzie niższa niż na zewnątrz.

Kontynuowanie przeglądanie strony oznacza akceptację naszej polityki prywatności. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close