Pojęcie efektywności energetycznej wiąże się z energochłonnością. Efektywność energetyczną budynku ocenia się na podstawie wskaźnika sezonowego zapotrzebowania energii E wyrażonego w kWh/(m2·rok), który jest ilorazem zużycia energii na ogrzewanie, przygotowanie powietrza wentylacyjnego oraz ciepłej wody użytkowej w danym budynku w odniesieniu do 1 m2 powierzchni o regulowanej temperaturze. W budynkach wyposażonych w system chłodzenia do całkowitego zużycia energii wliczamy również ilość energii zużywanej na chłodzenie obiektu.

Standard energetyczny budynku zależy głównie od jego wieku, a więc stosowanej w danym okresie technologii wznoszenia budynków. Poniżej w tabeli przedstawiono orientacyjne zakresy wartości wskaźnika zapotrzebowania na ciepło w zależności od wieku budynku.

Rok budowy	Wartość wskaźnika zapotrzebowania na ciepło kWh/(m2·rok)
do 1966	240-350
1967-1985	240-280
1985-1992	160-200
1993-1997	120-160
Po 1998	90-120

Różnice są przede wszystkim skutkiem zmian przepisów i norm dotyczących ochrony cieplnej budynków w kolejnych latach. Zmiany w przepisach są wyrazem tendencji do coraz wyższych wymagań dotyczących ograniczania strat ciepła w budynkach. Przepisy w innych krajach europejskich są często bardziej rygorystyczne niż nasze krajowe. Można się więc spodziewać dalszego zaostrzania przepisów polskich, czyli zmniejszania zapotrzebowania na ciepło budynków.

Na rysunku poniżej przedstawiono wartości rocznego zużycia energii do ogrzewania budynków mieszkalnych zbudowanych w Polsce w różnych okresach oraz budynków aktualnie budowanych w Niemczach i Szwecji.

Powyższe dane obrazują, że mino zmniejszania jednostkowych wskaźników zużycia energii, nowobudowane w Polsce budynki zużywają wciąż dwukrotnie więcej energii niż analogiczne budynki w Szwecji.

Zmniejszenie zużycia energii wpływa również korzystnie na środowisko, ponieważ pozyskiwanie, dostawa oraz przetwarzanie surowców energetycznych powoduje zanieczyszczenie środowiska (emisja zanieczyszczeń gazowych i pyłów, powstawanie ścieków itp.).

Dążenie do zmniejszenia zużycia energii w sektorze budownictwa jest zgodne z zaleceniami i dyrektywami Unii Europejskiej. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2002/91/WE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków nakłada na Państwa członkowskie obowiązek sporządzania świadectw energetycznych budynków. Szczegółową formę i zakres świadectwa energetycznego mogą ustalić poszczególne państwa w dostosowaniu do swoich warunków, jednak w przyjętej krajowej metodyce powinny być spełnione ogólne wytyczne zawarte w Dyrektywie. Uchwalona 19 września 2007 roku ustawa o zmianie ustawy – Prawo Budowlane (Dz. U. nr 191, poz. 1373) wprowadza w Polsce od 1 stycznia 2009 roku obowiązek sporządzania świadectw energetycznych budynków i lokali oddawanych do użytkowania, sprzedawanych i wynajmowanych nowym najemcom.