W budynkach mieszkalnych energia zużywana jest głównie na następujące cele:
- ogrzewanie,
- przygotowanie ciepłej wody użytkowej,
- oświetlenie,
- wentylację
- do napędu urządzeń domowych.
Energia dostarczana jest w postaci energii elektrycznej, ciepła z miejskiej sieci ciepłowniczej lub energii ze spalania paliw ( np. gazu, oleju, biomasy, węgla itp.). Opłaty za użytkowanie budynku związane są głównie z opłatami za energię, które z kolei zależą od wielkości jej zużycia. Ponieważ ceny energii maja tendencję wzrostową również koszty użytkowania budynku rosną.
Zużycie energii cieplnej w budynku zależy m.in. od:
- izolacyjności termicznej przegród zewnętrznych,
- zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych (mostki ciepła),
- izolacyjności termicznej okien i drzwi,
- sprawności i rodzaju systemu ogrzewania oraz wentylacji,
- kształtu bryły budynku oraz jego usytuowania,
- zachowań użytkowników.
Zużycie energii do przygotowania ciepłej wody użytkowej zależy od:
- wyposażenia technicznego mieszkań
- sprawności i rodzaju systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej,
- pory roku,
- liczby i wieku użytkowników.
Natomiast zużycie energii elektrycznej w budynku zależy od:
- indywidualnych przyzwyczajeń użytkowników,
- liczby i wieku urządzeń elektrycznych,
- jakości i rodzaju oświetlenia,
- liczby domowników.
Aby zmniejszyć ilość energii elektrycznej zużywanej przez instalację oświetlania należy zastosować parę zasad. Po pierwsze należy w pomieszczeniach umieścić kilka źródeł światła (szczególnie w dużych pomieszczeniach) tak, aby umożliwić oświetlenie użytkowanej w danym czasie części pomieszczenia. Pozostałe elementy oświetleniowe powinny być w tym czasie wyłączone. Po drugie oprawy oświetleniowe powinny być regularnie czyszczone. Zanieczyszczenia mogą zmniejszyć skuteczność oświetlenia od 20 do 50% powoduje to konieczność włączania większej ilości źródeł światła i tym samym większe zużyci energii. Kolejnym zleceniem jest stosowanie świetlówek energooszczędnych, potrzebują one około 1/5 energii zużywanej przez zwykłą żarówkę (np. świetlówka o mocy 20 W odpowiada 100 watowej żarówce). Mają one także długą żywotność. Powinny być stosowane wszędzie tam gdzie światło świeci się dłużej niż godzinę dziennie. W przypadku oświetlenia zewnętrznego bardzo dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie czujników ruchu, wówczas oświetlenie jest włączane tylko, gdy jest ono potrzebne.
Jest wiele sposobów na zmniejszenie zużycia energii w budynku część z nich dotyczy życia codziennego np.:
- regularne rozmrażanie lodówki może zaoszczędzić nawet do 30% energii,
- dostosowanie stopnia chłodzenia lodówki do rzeczywistych warunków tzn. lodówka nie musi być ustawiona na najwyższy stopień chłodzenia,
- nie należy wkładać ciepłych pokarmów do lodówki powinny być one wcześniej ostudzone,
- zimą należy wietrzyć pomieszczenia poprzez otwarcie okna szeroko na kilka minut, dłuższe wietrzenie zwiększa straty ciepła,
- do przygotowywania posiłków należy gotować tylko tyle wody ile jest rzeczywiście potrzebne,
- należy dostosować wielość i moc palnika do średnicy garnka tak, aby podgrzewana była jego zawartość a nie otaczające powietrze,
- pomieszczenia nie powinny być przegrzewane,
- należy stosować obniżenie temperatury w nocy oraz podczas nieobecności użytkowników,
- biorąc prysznic częściej niż kąpiel można zaoszczędzić ciepłą wodę,
- należy wyłączać urządzenia całkowicie, gdy nie są używane nie powinny być zostawiane w trybie czuwania.