Kolektory słoneczne coraz częściej stanowią podstawę zasilania domów i mieszkań w energię elektryczną. Istnieją różne rodzaje paneli fotowoltaicznych – wykorzystywane są do różnych celów. Jak wybrać kolektory fotowoltaiczne? Jak czytać karty katalogowe?

Panele słoneczne – cena zestawu

W Polsce najbardziej popularne są panele mono i polikrystaliczne. Ceny kolektorów słonecznych mogą się wahać od 16 790 zł za instalację o mocy 3,15kW do 39 990 zł za instalację fotowoltaiczną o mocy do 9,69 kW. Dodatkowo istnieje możliwość dofinansowania, którą proponuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Cena kolektorów słonecznych zależy od wielu czynników. Między innymi od modelu, producenta i od sklepu. Koszt instalacji kolektorów fotowoltaicznych zwraca się po około 9 latach. Żywotność paneli fotowoltaicznych to 25 lat. W związku z tym przez następne 16 lat prąd z paneli słonecznych będzie produkowany za darmo.

Montaż przeważnie trwa od 1 do 2 dni. Panele słoneczne umieszcza się na dachu lub na gruncie. Przy instalacji do 40 kWh nie potrzeba pozwolenia budowlanego. To zmniejsza koszty budowy domu energooszczędnego, a także nie zwiększa kosztów dostosowywania starego domu do warunków ekologicznych.

Cena może się także wahać w związku z typem kolektorów. Dzielą się one na dwa typy. Pierwszy to panele:

• monokrystaliczne,
• polikrystaliczne,
• amorficzne.

Panele drugiego typu są cienkowarstwowe – należą do nich CdTe i CIGS. Cena zależy od sprawności, a także od jakości wykorzystywanych materiałów.

Panele słoneczne – rodzaje paneli fotowoltaicznych

Panele fotowoltaiczne to technologia wykorzystująca promieniowanie słoneczne. Ze światła słonecznego tworzy się “darmowa” energia elektryczna. Ogrzewanie wody i domu energią elektryczna kupioną od dostawców jest bardzo drogie. Energia ekologiczna pozwala na dostosowanie ilości ciepła do zapotrzebowania domu, dzięki czemu opłaty za ogrzewanie są znacznie niższe.

Istnieje kilka rodzajów kolektorów słonecznych. Podział powstał na podstawie materiału z którego zostały wykonane – kolektory słoneczne mają różną wydajność. Sprawność paneli fotowoltaicznych ma duże znaczenie, jeśli powierzchnia dostępna na ich instalację jest ograniczona. Do przeliczenia mocy produkowanej przez kolektory słoneczne

• panele monokrystaliczne – panele te są ciemne i jednobarwne. Tworzone są z pojedynczego bloku krzemu o kształcie walca. Średnica kryształu to około 30cm. Monolityczny kryształ krzemu tnie się na płytki o grubości 2-3 mm. Aby wyeliminować straty materiału, ogniwa krzemowe wycina się w ośmiokąty. Panele monokrystaliczne posiadają najwyższą sprawność – 18 proc., co przekłada się na moc około 280 W;
• panele polikrystaliczne – błękitne panele z niejednolitą powierzchnią płytki. Stworzone są ze sprasowanego bloku krzemu. Ogniwa polikrystaliczne krystalizują się w kadzi o kształcie prostopadłościanu. Zostają one pocięte na cienkie, kwadratowe płytki i są układane ciasno jedna przy drugiej. Sprawność ogniw polikrystalicznych osiąga wartość między 15 a 16 proc. (około 250W). W Polsce jest to najbardziej korzystny rodzaj paneli słonecznych ze względu na duże rozproszenie światła słonecznego;
• panele z krzemu amorficznego – panele amorficzne powstają poprzez nakładanie cienkich warstw krzemu na powierzchnię innego materiału (zazwyczaj na szkle). Jest to bardzo oszczędny sposób produkcji ale przy zmniejszeniu poziomu sprawności paneli – od 8 do 10 proc. Ogniwa amorficzne raczej nie są stosowane dla dostarczenia energii słonecznej dla całego budynku. Znacznie częściej zasilają wybrane urządzenia;
• panele z ogniw CdTe – cechuje je głęboki, czerwony kolor, zbudowane są zazwyczaj z jednego ogniwa. Sprawnoś ogniw CdTe to od 10 do 12 proc.;
• panele z ogniw CIGS – w skład ogniw tych paneli wchodzą: miedź, ind, gal i selen. Sprawność tego rodzaju paneli waha się od 10 do 12 proc.

Sprawność paneli fotowoltaicznych. Jak czytać karty katalogowe?

Panele słoneczne mogą zasilać wszystkie sprzęty, które konsument posiada w domu. Złe warunki atmosferyczne – ani zacinający deszcz, ani grad, ani obciążenie śniegiem nie powinny zagrażać panelom. Warto jednak zainwestować i powierzyć wybór i instalację paneli firmie specjalistycznej. Każdy zestaw powinien być dostosowywany do konstrukcji dachu przez specjalistę. Będzie to również podstawą do uzyskania dofinansowania na kolektory.

Porównując różnego rodzaju panele słoneczne w karcie katalogowej różnych sklepów, warto spojrzeć na cztery czynniki:

1. awaryjność paneli fotowoltaicznych – czyli jaka jest ich odporność na zacienienie, uszkodzenia np. spowodowane gradem, czy bardzo wysokie temperatury;
2. moc uzyskiwana w gorszych warunkach – np. podczas zachmurzenia. Maksymalna moc reklamowana przez sprzedawców jest sprawdzana w warunkach laboratoryjnych. Należy zwrócić uwagę na ten aspekt szczególną uwagę;
3. temperaturowy współczynnik mocy – wartości określane są pod względem paneli pracujących w temperaturze około 20 stopni Celsjusza. Współczynnik ten określa spadek wydajności na skutek wyższej temperatury;
4. spadek mocy maksymalnej w czasie – jest zupełnie naturalny, ale normalny spadek wynosi około 1 proc. rocznie. Dlatego warto wybrać panele o jak najwyższej mocy maksymalnej, dzięki czemu panele posłużą znacznie dłużej – nawet do 25 lat.

Panele fotowoltaiczne powinny być wytrzymałe i odporne na deszcz czy grad. Jednak nawet niewielkie zacienienie może obniżyć ich sprawność. Nie istnieje także możliwość całkowitego odłączenia się od sieci elektroenergetycznej w polskim klimacie. W czasie mrozu energia elektryczna z paneli może szybko się wyczerpać nawet przy dużej ochronie cieplnej budynku.

Instalacja PV jest droższa niż założenie tradycyjnej instalacji elektrycznej, choć koszty z roku na rok coraz bardziej się wyrównują. Ceny energii elektrycznej natomiast wzrastają, Dodatkowo do 2021 roku, nakazem dyrektywy unijnej, wszystkie nowo powstałe domy muszą spełniać warunki energooszczędności.